تأثیر کم آبیاری و کاربرد کودهای پرمصرف و کم مصرف بر صفات مورفو-فیزیولوژیک مرزۀ یکسالۀ تابستانه (satureja hortensis l.)

برای بررسی تأثیر کم آبیاری و کاربرد کود های پرمصرف و کم مصرف بر برخی صفات گیاه مرزۀ یکسالۀ پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان حاجی آباد به صورت کرت های خردشده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال های زراعی 1391-1393 اجرا شد. عامل آبیاری در سه سطح آبیاری، شامل آبیاری رایج منطقه، تنش کم‏آبی متوسط و شدید (به ترتیب براساس 70، 100 و 130 میلی‏متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس a) در کرت های اصلی و عامل کودی در نه سطح شامل سوپرفسفات تریپل و نیترات آمونیوم هر یک در دو سطح کم و زیاد (100 و 200 کیلوگرم در هکتار)، محلول‏پاشی سولفات روی و سولفات آهن هر یک در دو سطح کم و زیاد (5/0 و 1 کیلوگرم در هکتار)، و شاهد (بدون کاربرد کود) در کرت های فرعی قرار داده شدند. تجزیۀ واریانس مرکب داده‏ها نشان داد که تیمارهای مختلف آبیاری و کاربرد کودهای پرمصرف و کم مصرف و برهمکنش آنها بر بیشتر صفات گیاه مرزۀ یکساله از جمله ارتفاع بوته و شمار شاخۀ فرعی تأثیر معنی داری داشتند. به طوری که تنش کم آبیاری و محلول پاشی روی و آهن موجب افزایش میزان پرولین و قند محلول گیاه شد. بیشترین میزان سبزینۀ (کلروفیل) کل (66/2 میلی گرم بر گرم مادۀ تر) و بالاترین محتوای آب نسبی برگ (7/62 درصد)، مربوط به عامل آبیاری رایج (شاهد) بود. تنش آبیاری موجب افزایش میزان پرولین، قند محلول و میزان اسانس شد؛ و محلول پاشی عناصر کم مصرف روی و آهن در هنگام بروز کم آبیاری تحمل گیاه مرزۀ یکساله به تنش خشکی را افزایش داد.